kliknij na zdjęcie, aby powiększyć.
kliknij na zdjęcie, aby powiększyć.
kliknij na zdjęcie, aby powiększyć.
Nachalnie podporządkowując ludzkim potrzebom - najczęściej też po prostu zwyczajnym zachciankom i skrajnemu wygodnictwu - przyrodę z jej tylko pozornie niewyczerpalnymi zasobami coraz szybciej niszczymy prawdziwą podstawę istnienia istot żywych. Już bowiem dziewiętnastowieczna fala burzliwego rozwoju przemysłu zainaugurowała proces postępującej degradacji środowiska naturalnego.
Obszarem, gdzie stale rosnące zapotrzebowanie na energię elektryczną całkowicie i bezpowrotnie zmieniło pierwotny, sielski krajobraz – jest w naszym województwie tak zwany Worek Turoszowski. U podnóża wzniesienia Guślarz stoją tu resztki pochłoniętych przez kopalnię węgla brunatnego zabudowań dawnego uzdrowiska Bad Oppelsdorf – czyli Opolna Zdroju. Pomiędzy domostwami tej urokliwej niegdyś wsi przepływa potok Jaśnica.
Według źródeł w roku 1370 osada owa była częścią dóbr zawidowskich, stanowiących wówczas fragment ogromnego majątku rodziny von Biberstein - natomiast pierwsza wzmianka o tej miejscowości miała pochodzić z 1381 roku. W innych opracowaniach podaje się jednak, iż z nazwy wymieniono wspomniane dobra dopiero w dokumencie z roku 1436.
Węgiel brunatny rozpoczęto wydobywać tu już w roku 1802. Trzy lata później dokonano wierceń sondażowych, które potwierdziły gospodarczy – a jakże ! - sens rozbudowy kopalni tego surowca. Ponadto ujawniły one istnienie wód, w niewielkim stopniu mineralizowanych.
W pierwszej połowie XIX wieku Johann Georg von Einsiedel miał tu już sporą kopalnię węgla brunatnego. Po sprzedaży w 1836 roku stała się ona własnością piwowara z Bogatyni, Gottlieba Apelta. Ten najpewniej znał się nie tylko na produkcji chmielowego napoju, odkrył bowiem, że tutejsze wody mają charakter leczniczy. Wzniósł więc szybko nad miejscową rzeczką pierwszy, jeszcze drewniany zakład kąpielowy.
I to był początek swoistego przełomu. Wkrótce głównie górnicy z pobliskich kopalń oraz mieszkańcy okolicznych osad gromadnie odwiedzali przybytek Apelta. W 1867 roku włodarzem uzdrowiska został Johann Gottlieb. W Opolnie zaczęły powstawać kolejne obiekty wypoczynkowe i sanatoryjne. Kariera uzdrowiska nabierała tempa, w końcowych latach XIX wieku był to już modny i szeroko znany kurort, zwany Saskimi Cieplicami.
Wieś Oppelsdorf – zgodnie zresztą z jej rzeczywistym, nowym statusem – nazwano więc Bad Oppelsdorf. Miano to po drugiej wojnie światowej przekształcono na krótko w Opolówkę, a od 1947 roku w Opolno Zdrój.
Wybuch drugiej wojny światowej początkowo zdawał się nie dotyczyć
Opolna Zdroju i innych zakątków Dolnego Śląska, odległych w 1939 roku od linii frontu. Niemcy, w przytłaczającej większości tłumnie i radośnie hajlujący na nazistowskich, partyjnych jubelfestach zaczynali wierzyć, że będą panami świata. Uzdrowisko póki co działało w miarę normalnie. Potem jednak nastał czas apokalipsy także dla samozwańczych, rzekomych ibermenszów.
Naloty dywanowe zaczęły obracać w perzynę niemieckie zakłady i miasta, nastąpił kres upiornej III Rzeszy. Zwycięskie mocarstwa, bez oglądania się na opinię walczącej od pierwszego do ostatniego dnia sojuszniczej Polski, ustaliły nowe granice naszej Ojczyzny. Poza nimi znalazły się rozległe Kresy Wschodnie II Rzeczypospolitej…
Opolno Zdrój stało się częścią terytorium powojennego kraju. Wieś była nawet siedzibą gminy. W jej pobliżu systematycznie zwiększano eksploatację węgla brunatnego, prowadzoną metodą odkrywkową na niespotykaną dotychczas skalę. Już w 1948 roku stwierdzono, iż rzekomo z powodu trudnej dostępności komunikacyjnej uzdrowisko nie ma przyszłości. W istocie chodziło o poszerzający się krater w ziemi, który pochłonął z czasem wsie Turów, Rybarzowice i Biedrzychowice Górne.
Wydobycie brunatnej kopaliny metodą odkrywkową doszczętnie zrujnowało naturalne środowisko, powodując nieodwracalne zmiany w regionie. Wyziewy spalanych tysięcy ton węgla zatruwały powietrze. Zanikły też wody zdrojowe.
Od początku lat sześćdziesiątych dwudziestego wieku Opolno stało się zapleczem mieszkalnym dla pracowników turoszowskiego kombinatu górniczo-energetycznego. Póki co zachowały się tu jeszcze pojedyncze budynki, przypominające o uzdrowiskowym charakterze miejscowości, natomiast ogromne wyrobiska mają być ponoć w przyszłości przekształcone w wielkie zbiorniki wodne.
Oby tylko Natura zdążyła naprawić skutki pazerności człowieka…
